Kamuoyunda 11. Yargı Paketi olarak bilinen "Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi", TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı. Bu geniş kapsamlı paket; sosyal medya suçlarından trafik cezalarına, bilişim yoluyla dolandırıcılıktan avukatlık disiplin kurallarına kadar günlük hayatı ve hukuk sistemini doğrudan etkileyen pek çok köklü değişikliği beraberinde getiriyor.
11. YARGI PAKETİ NEDİR?
11. Yargı Paketi, Türk Ceza Kanunu başta olmak üzere birçok kanunda köklü değişiklikler yapan ve yargı sisteminin hızlandırılmasını amaçlayan kapsamlı bir yasal düzenlemedir. TBMM’de kabul edilerek yasalaşan bu paket, özellikle bilişim suçlarıyla mücadele, ceza adaleti ve sosyal medya üzerindeki denetimleri artırmayı hedeflemektedir.
SOSYAL MEDYA VE HAKARET SUÇLARINDA "ÖN ÖDEME"
Anayasa Mahkemesi’nin kararları doğrultusunda, sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçları artık "ön ödeme" kapsamına alınıyor. Buna göre, bir kişiye sesli, yazılı veya görüntülü iletiyle hakaret edenler, belirli bir miktar ödeme yaparak dava açılmadan dosyanın kapanmasını sağlayabilecek. Ancak, kamu görevlisine görevi nedeniyle işlenen hakaret suçları bu kapsamın dışında tutulmaya devam edecek.
TRAFİKTE VE GENEL GÜVENLİKTE CEZA ARTIŞI
Paket, toplum huzurunu bozan eylemlere yönelik cezaları ciddi oranda ağırlaştırıyor:
-
Taksirle Yaralama: Bir kişinin yaralanmasına neden olan trafik kazaları gibi durumlarda hapis cezasının alt sınırı 3 aydan 4 aya, üst sınırı ise 2 yıla çıkarıldı. Birden fazla kişi yaralanırsa üst sınır 5 yıla yükseldi.
-
Kurusıkı Silahlar: Kamuoyunda "kurusıkı" olarak bilinen silahların korku ve panik yaratacak şekilde kullanılması suç kapsamına alındı. Meskun mahalde kurusıkı ile ateş edenlere 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.
-
Güveni Kötüye Kullanma: Araç (otomobil, tekne, uçak) kiralayıp geri getirmeyenler veya suistimal edenler için cezalar bir kat artırıldı.
BİLİŞİM SUÇLARIYLA MÜCADELE VE "48 SAAT" KURALI
Bilişim sistemleri kullanılarak yapılan dolandırıcılık ve hırsızlık vakalarına karşı çok hızlı bir mekanizma devreye giriyor. Şüpheli bir işlem tespit edildiğinde; bankalar, ödeme kuruluşları veya kripto para platformları ilgili hesabı 48 saat süreyle askıya alabilecek. Bu süreçte savcılık ve hakim kararıyla suça konu paraya el konularak mağdurun zararının karşılanması amaçlanıyor. Ayrıca, dolandırıcılık suçlarına artık Ağır Ceza değil, Asliye Ceza Mahkemeleri bakacak.
AVUKATLAR VE DİSİPLİN CEZALARI
Avukatlık Kanunu'nda yapılan düzenlemeyle avukatlara yönelik disiplin cezaları yeniden tanımlandı. "Uyarma, kınama, para cezası, işten çıkarma ve meslekten çıkarma" şeklinde hiyerarşik bir sistem kuruldu. Disiplin suçu işleyen bir avukatın 5 yıl içinde tekrar suç işlemesi durumunda "tekerrür" hükümleri uygulanarak bir üst ceza verilecek.
DİĞER ÖNE ÇIKAN DÜZENLEMELER
CEZAEVLERİ VE DENETİMLİ SERBESTLİK
31 Temmuz 2023 öncesinde işlenen suçlar için (terör, cinsel istismar ve kasten öldürme gibi ağır suçlar hariç) açık cezaevine ve denetimli serbestliğe ayrılma sürelerinde 3 yıllık bir iyileştirme sağlandı. Ancak depremde yıkılan binalar nedeniyle meydana gelen ölümlerden sorumlu olanlar bu düzenlemeden yararlanamayacak.
GSS PRİM BORÇLARININ SİLİNMESİ
1 Ocak 2016 tarihinden öncesine ait ödenmemiş Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim borçları, gecikme cezaları ve zamlarıyla birlikte tamamen siliniyor.
TELEFON HATLARI VE KİMLİK DOĞRULAMA
Telefon hattı açtırırken sadece biyometrik verileri (yüz veya parmak izi) doğrulayabilen kimlik belgeleri kullanılabilecek. Yabancı uyrukluların hat sayılarına sınırlama getirilecek ve mevcut kayıtların 6 ay içinde güncellenmesi zorunlu olacak.
İHALE VE BORÇ HUKUKU
-
İhalenin Feshi: Harç veya teminat eksikliği durumunda mahkeme 2 haftalık kesin süre verecek, eksik tamamlanmazsa talep reddedilecek.
-
Hacizden Mal Kaçırma: İflas veya aciz belgesinden önceki 1 yıl içinde yapılan bağışlamalar iptal edilebilecek. Akrabalar arası düşük bedelli satışlar "bağışlama" kabul edilecek.