Avrupa Birliği, Rus diplomatların Schengen bölgesinde serbest dolaşımını kısıtlamayı amaçlayan yeni bir planı değerlendirmeye aldı. AB'nin Rusya’ya yönelik 19’uncu yaptırım paketine eklenen belgeye göre, sistem kabul edilirse Rus diplomatlar bir başka AB ülkesine geçmek ya da transit geçiş yapmak istediklerinde en az 24 saat önceden bilgi vermek zorunda kalacak. Bildirimde ulaşım aracı, giriş-çıkış noktaları ve seyahat tarihleri de belirtilecek.
Plan; sadece diplomatları değil, konsolosluk görevlilerini, teknik personeli ve aile üyelerini de kapsıyor. Üye devletler, gelen bildirimleri onaylama ya da reddetme hakkına sahip olacak.
GEREKÇE: "DEZENFORMASYON VE MANİPÜLASYON RİSKİ"
Avrupa Dış Eylem Servisi (EEAS), önerinin gerekçesini Rus diplomatların AB içinde yürüttüğü dezenformasyon faaliyetleri ve Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısına katkı sunan söylemlerle ilişkilendiriyor. Belgede, diplomatların AB genelinde "koordineli bilgi manipülasyonu" ve "kamuoyunu etkilemeye yönelik girişimler" içinde yer alma riskinin yüksek olduğu vurgulanıyor.
EEAS, kısıtlamaların 1961 tarihli Viyana Diplomatik İlişkiler Sözleşmesi’ne aykırı olmadığını savunuyor. Düzenlemenin diplomatların sadece görev yaptıkları ülke dışındaki hareketlerini sınırladığına dikkat çekiliyor.
ÇEKYA BASKIYI ARTIRIYOR, SLOVAKYA PAZARLIKTA
Teklif, uzun süredir Rus hibrit tehditlerine karşı daha sert önlemler alınmasını isteyen Çekya'nın bastırmasıyla gündeme geldi. Dışişleri Bakanı Jan Lipavsky, "Sabotaj operasyonları artıyor ve diplomatik dokunulmazlık perdesi altında faaliyet yürüten ajanları riske atmayacağız" diyerek ülkesinin öncü rol üstlendiğini belirtti.
Öte yandan, yaptırım paketlerinin onaylanması için gereken oy birliği şartı nedeniyle süreç hassas ilerliyor. Özellikle Slovakya'nın, Rusya karşıtı adımlar karşılığında farklı başlıklarda taleplerde bulunabileceği değerlendiriliyor.
Önceki yaptırımlarda Bratislava, Rus fosil yakıtlarına yönelik kısıtlamalara karşı mali tazminat istemişti.
19’uncu yaptırım paketinin detayları üzerindeki görüşmelerin bu hafta çarşamba günü devam etmesi bekleniyor. Avrupa Dış Eylem Servisi, mevcut ortamın planın onaylanması için uygun olduğunu belirtse de nihai karar henüz kesinleşmiş değil.