Cumhuriyetçiler Kongre Binası’nı ve Beyaz Saray’ı kontrol etmelerine rağmen, Senato kuralları gereği bir harcama paketini geçirmek için en az yedi Demokrat senatörün desteğini almak zorundalar. Ancak Senato Azınlık Lideri Chuck Schumer, partisinin desteğini alabilmesi için herhangi bir finansman tasarısının, “Uygun Fiyatlı Bakım Yasası” prim sübvansiyonları ve bazı diğer maddelerin uzatılmasını içermesini şart koşuyor. Cumhuriyetçi liderler ise, yasama, yürütme ve yargı güvenliğini sağlayacak ek kaynaklar içeren bir teklif sunarak finansmanın yedi hafta uzatılmasını talep ediyor.

Bu çıkmaz çözülmeden, bu hükümet kapanması yakın tarihteki diğerlerinden farklı olabilir. Her ne kadar hiçbir kapanma tamamen birbirinin aynısı olmasa da, Başkan Donald Trump ve Beyaz Saray Yönetim ve Bütçe Ofisi (OMB), finansmanı tükenen ve Trump’ın öncelikleriyle uyuşmayan programlarda çalışanları küçültmeye istekli olduklarını gösteren sinyaller verdi.

OMB Direktörü Russell Vought, Salı günü yaptığı açıklamada, kapanma sırasında sadece ücretsiz izin uygulamak yerine bazı işlerin ve programların tamamen sonlandırılabileceğini ifade etti.
Vought, Fox Business’a verdiği demeçte, “Hükümetteki bürokraside kalıcı değişiklik yapma yetkimiz var,” dedi.

Trump hükümet kapanmalarına yabancı değil. En son kapanma, Aralık 2018 sonunda başlamış ve 35 gün sürerek tarihteki en uzun kapanma olmuştu.

HÜKÜMETİN KAPANMASI NEDİR?

Kongre, her mali yılın başlangıcı olan 1 Ekim itibarıyla birçok federal kurum ve faaliyete finansman sağlamakla yükümlüdür. Kanun yapıcılar, yıllık harcama paketini zamanında geçiremezse veya geçici süreli finansman sağlayan bir “devam kararı” çıkaramazsa, Kongre yeni bir tahsis yapana kadar birçok federal kurum faaliyetlerini durdurmak zorunda kalır.

Şu anki durumda, Kongre her iki mecliste de 12 adet yıllık ödenek tasarısından hiçbirini geçiremediği için bu kapanma tam kapanma olarak değerlendiriliyor. Geçmişte bazı kapanmalarda, Kongre bazı kurumlara yıllık finansman sağlamış ve bu kurumlar açık kalabilmişti. Bu durum “kısmi kapanma” olarak adlandırılır.

Bipartisan Policy Center’a göre, 1980''den bu yana, bu son kapanma hariç olmak üzere 14 kez hükümet kapanması yaşandı.

KAPANIŞ TARİHİ NE ZAMAN?

Kongre herhangi bir önlem almadığı için kapanma, 1 Ekim Çarşamba sabahı başladı.

HANGİ PROGRAMLAR VE ÖDEMELER DURDURULACAK?

Her hükümet kapanması biraz farklı seyretse de, genellikle can ve mal güvenliğiyle ilgili kritik hizmetler “zorunlu” kabul edilerek açık kalır. Kurumlar, hangi hizmetlerin devam edeceğini ve kaç çalışanın maaş almadan görev yapacağını içeren acil durum planlarını hazırlar. Bu kez alışılmadık bir şekilde, OMB bu acil durum planlarını kendi web sitesinde yayımlamıyor. Bunun yerine, planlar sadece ilgili kurumların kendi sitelerinde bulunabiliyor. Bu da, Trump yönetiminin hangi hizmetleri “zorunlu” kabul ettiğini anlamayı zorlaştırıyor.

Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı''nın planına göre, “ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA)” denetim kapasitesi kapanmadan olumsuz etkilenebilir. Acil durumlara müdahale devam edecek, ancak denetim faaliyetleri sınırlı olacak. Plan şöyle diyor: “Ödemelerde bir aksaklık olması durumunda, FDA''nın halk sağlığını ve güvenliğini koruma ve geliştirme yeteneği önemli ölçüde etkilenecek ve birçok faaliyet gecikecek veya durdurulacaktır.”

Eğitim Bakanlığı, çoğu çalışanını ücretsiz izne çıkaracağını açıkladı. Ancak Pell Hibeleri, federal öğrenci kredileri ile Title I ve IDEA hibeleri dağıtılmaya devam edecek. İç Güvenlik Bakanlığı bünyesindeki personelin büyük çoğunluğu çalışmaya devam edecek. “Gümrük ve Sınır Devriyesi”, “Göçmenlik ve Gümrük Uygulama Birimi”, “Ulaştırma Güvenliği İdaresi”, “Gizli Servis”, “Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri” ve “FEMA” çalışanları görevde kalacak.

Önceki kapanmalarda göçmenlik duruşmaları iptal edilmiş, ev alıcılarına ve küçük işletmelere verilen bazı federal krediler ertelenmişti. Ayrıca, Gelir İdaresi (IRS) belgelerine erişim zorlaştığı için öğrenciler mali yardımlarda sorun yaşamıştı. Tarım Bakanlığı da gıda kuponlarının sadece Şubat’a kadar verilebileceği konusunda uyarıda bulunmuştu.

Bazı hizmetler, bütçe dışı kaynaklarla finanse ediliyorsa bir süre devam edebilir. Örneğin IRS, “Enflasyon Azaltma Yasası” fonlarıyla çalışanlarının büyük çoğunluğunu görevde tutabileceğini açıkladı.

OMB tarafından kurumlara gönderilen bir yazıda, “Neyse ki, HR 1, Trump Yönetimi''nin birçok temel önceliğinin kesintisiz devam etmesini sağlamak için yeterli kaynak sağladı” denildi.

Savunma Bakanlığı da güney sınırı güvenliği, Ortadoğu operasyonları ve “Altın Kubbe füze savunma sistemi” gibi konulara öncelik verdiğini belirtti.

Brookings Enstitüsü''nden Molly Reynolds, kurumların hangi hizmetleri “zorunlu” olarak tanımlayacakları konusunda esneklikleri olduğunu söyledi. Reynolds, önceki kapanmalarda IRS gibi kurumların vergi iadelerini işlemeye devam ettiğini, ancak bu yıl böyle bir kolaylık sağlanmayabileceğini belirtti.

Reynolds: “OMB’nin bu sefer geniş çaplı işten çıkarma tehdidinde bulunması, kapanmayı daha acı verici hale getirmeyi hedeflediklerini gösteriyor” dedi.

SOSYAL GÜVENLİK ETKİLENECEK Mİ?

“Sosyal Güvenlik İdaresi”, yaşlılara, engellilere ve diğer hak sahiplerine yapılan ödemelerin kesintiye uğramayacağını bildirdi. “SSA”, “Sosyal Güvenlik”, “Engellilik Sigortası” ve “SSI” ödemelerinin yapılmaya devam edeceğini açıkladı.Çalışma Bakanlığı”na göre, işsizlik ödenekleri de idari fonlar el verdiği sürece devam edecek.

“Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı”, Medicare ve Medicaid ödemelerinin de yapılmaya devam edeceğini duyurdu.

MİLLİ PARKLAR NE OLACAK

400''den fazla milli parkı kapsayan kapanmaların etkileri farklılık gösteriyor. 2013’teki 16 günlük kapanmada 8 milyon ziyaret kaybedilmiş ve 414 milyon dolarlık ekonomik zarar oluşmuştu. 2019’daki kapanmada parklar açık kaldı ancak hizmet verilmedi. Giriş gelirinden günde 400.000 dolar, yerel ekonomilerdeyse günde yaklaşık 20 milyon dolar kayıp yaşandı.


*CNN

Bazı eyaletler kendi kaynaklarını kullanarak parkları açık tutuyor. Örneğin Utah, Arizona ve Colorado bazı parklarını açık tutacaklarını açıkladı.

HAVAYOLU SEYAHATİNE ETKİSİ NEDİR?

“Hava trafik kontrolörleri” ve “TSA” çalışanları kritik personel sayıldığı için çalışmaya devam ediyorlar; ancak maaşları ödenmiyor. Geçmiş kapanmalarda yaşanan personel sıkıntısı uçuşları aksatmıştı.

Sendika Başkanı Nick Daniels: “Kapanma, zaten stresli olan havacılık personelimiz için dikkat dağıtıcı bir unsur oluşturuyor” dedi.

2019’daki kapanmada bazı hava trafik kontrolörleri evde kaldı ve bu durum büyük havalimanlarında gecikmelere neden oldu. Bu da Trump''ı geçici finansman anlaşmasını kabul etmeye zorladı.

FEDERAL ÇALIŞANLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ NE OLACAK?

Hükümetin kapanması, federal çalışanları iki şekilde etkiler:

Zorunlu personel: Güvenlik, sağlık ve ulaşım gibi kritik alanlarda görev yapan çalışanlar maaş almadan çalışmaya devam eder.

Ücretsiz izinli personel: Geriye dönük maaş garantisi olsa da, kapanma süresince işe gelmeleri yasaktır ve ödeme almazlar.

MART AYI VERİLERİNE GÖRE

  • 1,4 milyon kişi zorunlu personel olarak görevde kalacaktı.
  • 750.000 kişinin maaşı farklı kaynaklardan karşılandığı için etkilenmeyecekti.
  • 900.000 kişi ücretsiz izne çıkarılacaktı.

Federal sözleşmeli çalışanlar, kapanma boyunca maaş alamayabilir ve çoğu zaman geriye dönük ödeme yapılmaz.

Ayrıca mahkemelerde de etki görülür: Hâkimler maaş almaya devam eder, ancak çoğu yargı personeli izne çıkarılır. Uzun süren kapanmalar, maaş gecikmeleri ve biriken iş yükü nedeniyle çalışanlar üzerinde finansal ve psikolojik baskı oluşturur.