İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, Türkiye’nin özellikle Konya Ovası gibi tarımın kalbi sayılan bölgelerinde toprak neminin kritik seviyelere düştüğünü belirtti. Kadıoğlu, bu durumun buğday ve mısır gibi temel tarım ürünlerinde verim kaybına yol açtığını ve üretimi olumsuz etkilediğini vurguladı.
Prof. Dr. Kadıoğlu, “Önlem alınmazsa 2050’ye kadar Türkiye su fakiri bir ülke olacak ve İç Anadolu çölleşme tehlikesiyle karşı karşıya kalacak.” uyarısında bulundu.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün (MGM) Standartlaştırılmış Yağış İndeksi (SPI) verileri de bu endişeleri doğruluyor. 2025 Ağustos ayı itibarıyla Türkiye’nin yarısından fazlası çok şiddetli ve olağanüstü kuraklık kategorisinde yer alıyor. Son 6 aylık verilere göre sadece Doğu Karadeniz bölgesi normal veya nemli seviyelerde kalabildi.
Tarımın yoğun olarak yapıldığı İç Anadolu’dan Batı ve Güney bölgelerine kadar geniş alanlarda yağış yetersizliği ve toprak nemi kaybı, üretimi doğrudan olumsuz etkiliyor.
Prof. Dr. Kadıoğlu, kuraklığın sadece meteorolojik değil; tarımsal, hidrolojik ve sosyo-ekonomik boyutlarıyla da derin bir kriz olduğunu söyledi. Ülke genelinde 12 aylık dönemde yüzde 70 oranında “şiddetli kurak” veya daha kötü kategoride yer alındığını, 24 aylık verilerde ise Batı ve Güney bölgelerin olağanüstü şiddetli kuraklık yaşadığını aktardı.
İstanbul “orta-şiddetli kurak” kategorisindeyken, Ankara ve Konya “olağanüstü şiddetli kurak” bölgelere girdi. İzmir ve Antalya ise “çok şiddetli kurak” seviyesinde. Baraj doluluk oranlarının düştüğü illerden olan İstanbul, Ankara ve İzmir’de su kaynakları kritik seviyelere yaklaşıyor.
TARIMSAL ÜRETİM VE SOSYO-EKONOMİK HAYAT ETKİLENİYOR
Toprak nemindeki azalma, özellikle Konya Ovası’nda buğday ve mısır gibi temel ürünlerin verimini düşürüyor. Kuraklık, su kesintileri ve artan su fiyatlarının yanında çiftçilerin göç etmesine neden olarak sosyal sorunları da tetikliyor. Kadıoğlu, “Tarım verimleri düştükçe gıda fiyatları artıyor, çiftçiler üretim yapamaz hale geliyor ve bu da göçü hızlandırıyor” dedi.
Marmara ve Ege bölgeleri olağanüstü çok şiddetli kuraklık altında bulunurken, Akdeniz’de Antalya şiddetli kurak kategorisinde yer alıyor. Doğu Karadeniz bölgesi ise nispeten iyi durumda; Trabzon gibi şehirler normal veya nemli seviyeleri koruyor.