EKONOMİ

Bireysel borçluluk alarm veriyor: Risk 3 katına çıktı

Merkez Bankası'nın faizleri düşürmesi kredi kartı borçlularının derdine çare olmadı. Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre kredi kartı ve ek hesaplarda ödenemeyen borçların oranı 2024 başından bu neredeyse üç katına çıktı.

Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi tarafından kamuoyuyla paylaşılan güncel veriler, bireysel finansman dünyasında riskli bir döneme girildiğini gösteriyor. Bireysel kredi kartları ile kredili mevduat hesaplarını kapsayan ve "tasfiye olunacak" şeklinde sınıflandırılan ödenemeyen borç oranları, 2024 yılının ilk aylarından bu yana yukarı yönlü sert bir ivme yakaladı. Finansal piyasalarda gözlemlenen faiz düşüşlerine rağmen, vatandaşların borç geri ödeme kapasitesinde yaşanan zorlukların artarak sürmesi dikkat çekici bir ayrıntı olarak öne çıkıyor.

KREDİ KARTI BORÇLARINDAKİ RİSK ÜÇ KATINA ÇIKTI

TBB Risk Merkezi'nin hazırladığı raporlardan derlenen bilgilere göre, kredi kartı borçlarının takibe düşme oranlarında son iki yılda tarihi seviyeler kaydedildi. 2024 yılının Ocak ayında 1,5 düzeyinde seyreden bu oran, aynı yılın son çeyreğinde 3,1 seviyesine tırmandı. Artış eğilimi 2025 yılında da hız kesmeyerek devam ederken, Ekim ayı verileri riskin 4,4 seviyesine ulaştığını gösterdi. Bu rakamlar, kredi kartı borçlarındaki risk yükünün yaklaşık iki yıllık bir zaman diliminde üç katına yaklaştığını gösteriyor.

EK HESAP BORÇLARI DA TAKİBE DÜŞÜYOR

Halk arasında yaygın olarak "ek hesap" ismiyle bilinen kredili mevduat hesaplarında da kredi kartlarındakine benzer bir tablo izleniyor. 2024 yılının başlangıcında 2,2 olarak kayıtlara geçen tasfiye olunacak KMH borç oranı, 2025 yılının Ekim ayı itibarıyla 4,3 seviyesine yükseldi. Elde edilen veriler, tüketicilerin acil nakit ihtiyaçları için kullandığı bu hesaplardaki risk payının da aynı süreçte neredeyse iki katına çıktığını açıkça işaret ediyor.

FAİZ İNDİRİMLERİ BORÇ YÜKÜNÜ HAFİFLETMEDİ

Ekonomi yönetiminin yaz aylarından itibaren faiz oranlarını aşağı çekme stratejisi, borçların tasfiye sürecine girmesini engellemekte yetersiz kaldı. KMH işlemlerinde uygulanan azami akdi faiz oranları Nisan 2024 ile Temmuz 2025 arasında yüzde 5 seviyesinde sabit kalırken, Ağustos ayında yüzde 4,75'e ve son olarak Ekim 2025'te yüzde 4,5 seviyesine çekildi. Ancak faizlerdeki bu kademeli aşağı yönlü harekete karşın, ödenemeyen ve yasal takibe giren borç oranlarındaki yükselişin devam etmesi piyasa dinamiklerindeki baskıyı gösteriyor.

KART LİMİTLERİ MİLLİ GELİRİ ZORLUYOR

QNB ekonomistleri tarafından yapılan detaylı analizler, kredi kartı harcamalarındaki artıştan ziyade tanımlanan limitlerin büyüme hızına odaklanıyor. 2025 yılı verilerine göre toplam kredi kartı limitlerinin Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya oranı yüzde 16,7 ile rekor bir seviyeye ulaştı. Bu büyüme kapsamında son bir yılda 3,5 puanlık, son üç yılda ise toplam 11,3 puanlık bir artış yaşandığı belirlendi. Harcamalardan çok daha hızlı büyüyen limitler ve beraberinde gelen yüksek tasfiye oranları, bankacılık sektöründe risklerin daha sıkı denetlenmesine neden oluyor.