Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Gazze’de kurulması planlanan Uluslararası İstikrar Gücü’ne görev yetkisi tanıyan karar tasarısını kabul etti.
ABD tarafından sunulan ve ABD Başkanı Donald Trump’ın ateşkes planındaki unsurları detaylandıran 2803 sayılı tasarı, 15 üyeden 13’ünün desteğini aldı. Rusya ve Çin oylamada çekimser kaldı.
TRUMP’IN PLANINDAN DOĞAN METİN
Oylama öncesi konuşan ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Michael Waltz, tasarının Trump’ın “20 maddelik kapsamlı planının bir ürünü” olduğunu belirtti. Katar, Mısır, Suudi Arabistan, BAE, Türkiye, Pakistan ve Endonezya’nın yoğun diplomatik katkılarıyla şekillenen metnin, BM Genel Kurulu görüşmeleri sırasında bu ülkelerin açık desteğini aldığı vurgulandı.
Waltz, kararın Gazze’de görev yapacak Uluslararası İstikrar Gücü’nün önünü açtığını ifade ederek, Endonezya ve Azerbaycan gibi Müslüman ülkelerden gelecek askerlerle güçlü bir barış koalisyonu kurulacağını söyledi. “Bu cesur personel Gazze sokaklarının güvenliğini sağlayacak, silahsızlanmayı gözetleyecek, sivilleri koruyacak ve insani yardımların güvenli geçişini temin edecek” dedi. Waltz, süreç ilerledikçe İsrail’in bölgedeki varlığını kademeli olarak sona erdireceğini, güvenilir bir Filistin polis gücünün ise yeni görevler üstleneceğini ifade etti.
ABD’li temsilci, planın Hamas’ın kontrolünü ortadan kaldırmayı hedeflediğini belirterek, Rusya’nın hazırladığı alternatif tasarıların “çatışmayı yeniden başlatmaktan başka bir anlam taşımayacağı” uyarısında bulundu.
ULUSLARARASI MEŞRUİYET SAĞLAYAN KARAR
Gazze’de konuşlandırılması planlanan çok uluslu güvenlik misyonu için uluslararası meşruiyet sağlayan tasarı, bölgeye asker göndermeyi değerlendiren ülkeler ve finansal destek sunacak bağışçılar tarafından uzun süredir kritik bir şart olarak görülüyordu.
Tasarının önemli bir bölümünü, Trump’ın ateşkes planında yer alan ve henüz kurulmamış olan “Barış Kurulu” oluşturuyor. Bu kurulun, Gazze’nin geçici yönetim otoritesi olarak devreye girmesi öngörülüyor. Ayrıca İsrail ve Mısır’la iş birliği içinde hareket edecek Uluslararası İstikrar Gücü’ne, Gazze sınırlarının güvenliği, sivillerin korunması, insani yardım geçişlerinin kolaylaştırılması ve yeniden yapılandırılacak Filistin polis gücünün eğitimi gibi geniş kapsamlı görevler veriliyor.
Metne göre güç, Hamas ve diğer silahlı grupların silahlarının kalıcı şekilde devre dışı bırakılmasını da denetleyecek. İsrail güçlerinin ise uluslararası gücün bölgede tam kontrolü sağlamasının ardından tamamen çekileceği belirtiliyor.
ABD’DEN GAZZE İÇİN YENİ PLAN
ABD’nin hazırladığı ve kamuoyuna yansıyan Gazze tasarısında, Başkan Donald Trump’ın 20 maddelik planı ile Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde ABD, Türkiye, Katar ve Mısır tarafından imzalanan barış planının sürecin temelini oluşturduğu vurgulandı. Karar metninde, ateşkesin tüm taraflarca eksiksiz uygulanması gerektiği belirtilirken, uluslararası statüye sahip “Barış Kurulu” çatısı altında Gazze’nin yeniden inşa sürecinin yürütüleceği ifade edildi.
Filistin Yönetimi’nin reformlarını tamamlamasının ve yeniden imar sürecinde ilerleme kaydedilmesinin ardından, Filistin’in kendi kaderini tayin hakkına ve devletleşme yoluna kapı aralanabileceği kaydedildi. Ayrıca Barış Kurulu ve ona bağlı tüm uluslararası yapıların yetkisinin 31 Aralık 2027’ye kadar süreceği aktarıldı.
ULUSLARARASI İSTİKRAR GÜCÜ (ISF) DETAYLARI
Tasarıda öne çıkan unsurlardan biri de Gazze’de konuşlanacak Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) oldu.
Metne göre Barış Kurulu, ISF’in kurulmasına yetkili kılınırken, güçlerin katılımcı ülkelerce sağlanacağı ve Mısır ile İsrail’le yakın koordinasyon içinde çalışacağı belirtildi. ISF’in görevleri arasında sınır güvenliği, Gazze’de güvenlik ortamının istikrara kavuşturulması, silahsızlanmanın denetlenmesi, sivillerin korunması, insani faaliyetlerin desteklenmesi ve yeni Filistin polis gücüne yardım sağlanması yer aldı.
ISF’in ABD, İsrail ve garantör ülkelerin belirlediği silahsızlandırma takvimine uygun biçimde bölgede kalacağı ifade edildi.
İNSANİ YARDIM VE YENİDEN İNŞA ÇERÇEVESİ
Kararda, insani yardımların BM, Uluslararası Kızılhaç Komitesi ve Kızılay üzerinden ulaştırılacağı belirtildi. Dünya Bankası ve diğer uluslararası finans kuruluşlarının da Gazze’nin yeniden yapılanması ve kalkınma süreçlerinde aktif rol üstlenmesi gerektiği vurgulandı.
