Suriye’de uzun yıllar süren iç savaşın sona ermesiyle birlikte, Türkiye’de bulunan Suriyelilerin hukuki statüsü yeniden gündeme geldi. Yapılan değerlendirmelerde, savaş koşullarına bağlı olarak uygulanan “Geçici Koruma” rejiminin artık dayanağını yitirdiği ve bu durumun hem Türkiye hem de Suriyeliler açısından sürdürülebilir olmadığı görüşü dile getiriliyor.
Uzmanlar ve çeşitli çevreler, yıllardır devam eden “misafirlik” halinin kalıcılaşmasının sosyal, ekonomik ve siyasal açıdan yeni sorunlar ürettiğine dikkat çekiyor. Bu çerçevede, Geçici Koruma Statüsü kapsamındaki Suriyelilerin ülkelerine dönerek şehirlerinin ve yaşamlarının yeniden inşasına katkı sunmalarının, her iki taraf için de daha sağlıklı bir süreç olacağı ifade ediliyor.
MİSAFİRLİĞİN UZUN SÜRMESİ HALİNDE EKONOMİK VE SİYASİ AÇIDAN SORUNLAR ÜRETİR
Değerlendirmelerde, Suriyelilerin Türkiye’de kaldıkları süre boyunca görece bir demokrasi ve özgürlük ortamını deneyimledikleri; birlikte yaşam kültürü, hukuk düzeni ve kamusal hayatın işleyişi konusunda önemli tecrübeler edindikleri vurgulanıyor. Bu birikimin, Suriye’ye dönüş sonrasında ülkenin yeniden yapılanma sürecine taşınmasının, demokrasi ve özgürlüklerin güçlendirilmesi açısından kritik önemde olduğu belirtiliyor.
Bu kapsamda, Geçici Koruma Statüsü’nün derhal sonlandırılması ve uluslararası hukuk çerçevesinde, planlı ve güvenli bir geri dönüş sürecinin hayata geçirilmesi gerektiği savunuluyor. Sürecin, hem Suriyelilerin güvenliğini hem de Türkiye’nin toplumsal dengelerini gözeten bir yol haritası doğrultusunda yürütülmesi gerektiği ifade ediliyor.
Tartışmanın önümüzdeki günlerde siyasi ve toplumsal düzlemde daha da yoğunlaşması bekleniyor.