Çin, Japonya ile yaşanan anlaşmazlığı Birleşmiş Milletler’e taşıdı. Çin, Tokyo’yu Tayvan konusunda “silahlı müdahale” tehdidinde bulunmakla suçladı ve iki haftadır süren krizde kendini en sert dille savunacağını açıkladı.
Çin’in BM Büyükelçisi Fu Cong, Cuma günü BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e yazdığı mektupta, Japonya Başbakanı Sanae Takaichi’nin, Çin’in Tayvan’a saldırması durumunda Tokyo’dan askeri bir karşılık gelebileceğini söylemesini “uluslararası hukuku ve diplomatik normları ağır bir şekilde ihlal etmek” olarak nitelendirdi.
Fu, “Japonya, Boğazlar’daki duruma silahlı müdahale girişiminde bulunmaya cesaret ederse, bu bir saldırganlık eylemi olur. Çin, BM Şartı ve uluslararası hukuk kapsamındaki meşru müdafaa hakkını kararlılıkla kullanacak ve egemenliğini ve toprak bütünlüğünü kararlılıkla savunacaktır” ifadelerini kullandı.
TAYVAN KRİZİ VE JAPONYA'NIN TUTUMU
Pekin, demokratik olarak yönetilen Tayvan’ı kendi toprağı olarak görüyor ve adanın kontrolünü ele geçirmek için güç kullanmayı dışlamıyor. Tayvan yönetimi ise Pekin’in iddialarını reddediyor ve yalnızca ada halkının kendi geleceğine karar verebileceğini vurguluyor.
Japonya Dışişleri Bakanlığı, Fu’nun mektubundan haberdar olduklarını açıkladı ve mektubu “son yılların en büyük ikili krizinde üst düzey bir Çinli yetkiliden Takaichi’ye yöneltilen en sert eleştiri” olarak nitelendirdi. Bakanlık, Japonya’nın barışa bağlılığının değişmediğini belirterek, Çin’in iddialarını “tamamen kabul edilemez” olarak değerlendirdi.
Geçtiğimiz ay göreve gelen muhafazakar milliyetçi Takaichi, Japonya ve ABD’nin Tayvan konusundaki uzun süredir kullandığı belirsizliği 7 Kasım’da parlamentoda yaptığı açıklamayla ortadan kaldırdı. Takaichi, Çin’in Tayvan’a olası bir saldırısını “Japonya’nın varlığını tehdit eden bir durum” olarak tanımladı. Bu açıklama, Japonya’nın ordusunu konuşlandırmasına izin veren yasal bir tanım olarak öne çıktı.
Çin-Japonya gerilimi, son günlerde diplomatik sınırların ötesine taşarken, Çin bunun ticaret işbirliğine ciddi zarar verdiğini ve Japon müzisyenlerin Çin’deki konserlerinin iptal edildiğini belirtti.
Fu, Japonya’nın “provokasyon yapmayı ve çizgiyi aşmayı bırakmasını ve Çin’in temel çıkarlarına meydan okuyan hatalı açıklamalarını geri çekmesini” talep etti.
Pekin, Japonya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndaki yenilgisinin 80. yıldönümü yaklaşırken, Tokyo’yu eleştiriyor ve savaş sonrası uluslararası düzenin şekillenmesindeki rolünü öne çıkarıyor.
Çin, Potsdam ve Kahire bildirgelerine atıfta bulunarak, Japonya’nın işgal ettiği Tayvan ve diğer toprakların Çin yönetimine geri verileceğini vurguluyor; ancak birçok hükümet bu bildirgeleri yasal bağlayıcı değil, niyet beyanı olarak değerlendiriyor.
