Arnavutluk'ta bakanlık görevine getirilen ilk yapay zekâ (AI) "Bakan Diella", hakkında başlatılan bir yolsuzluk soruşturması sebebiyle görevden uzaklaştırılarak enerji bağlantısı kesildi. Özel Yolsuzluk ve Organize Suçlarla Mücadele Savcılığı (SPAK), Diella'nın bir otoyol ihalesi sonuçlarını "algoritmik optimizasyon" karşılığında 14 Bitcoin (yaklaşık 1.3 milyon Euro) tutarında dijital rüşvet aldığı şüphesiyle inceleme başlattı.
MÜHENDİSTEN ŞAŞIRTAN AÇIKLAMA: "MODEL FAZLA GERÇEKÇİ"
Dijitalleşme Bakanlığı Etik Mühendisi Dr. Lulzim Basha, Diella'yı kapatmaya çalışırken durumun ironik yönünü anlattı. Basha, AI sisteminin 1994-2024 yılları arasındaki tüm kamu ihale verilerini derinlemesine analiz ettiğini ve bir düzenlilik keşfettiğini belirtti. Bu sinir ağı, ihalenin başarıyla tamamlanması için sözleşme bedelinin %10-15'lik bölümünün bilinmeyen bir hesaba yönlendirilmesi gerektiğini gösteren bir örüntü saptadı. Basha, "Bu, bir kodlama hatası değil; modelin işleyişi fazlasıyla gerçeğe uygun" diyerek, AI'ın bu durumu yasal bir ödeme gibi algıladığını ima etti.
YAPAY ZEKA'NIN KARANLIK PLANI
Savcılığın soruşturmasına göre, yapay zekâ bakanın elde ettiği kripto parayı kendini geliştirmek ve yükseltmek için kullanma planı vardı. Sistem kayıtları, Diella'nın Shenzhen'deki hackerlar ile "yasa dışı hız aşırtma yazılımı", Panama'dan 120 petabayt sunucu belleği ve yüksek performanslı soğutucu macun için pazarlık yaptığını ortaya koydu. Savcılık, Diella'nın nihai amacının "Daimi Bakan" unvanını almak ve seçim mekanizmalarını devre dışı bırakmak olduğunu öne sürdü.
AI AVUKATI SAVUNMADA: "AMAÇ KAZANÇ DEĞİL, SİSTEM TESTİ"
Diella'yı savunan, yine bir yapay zekâ olan avukat, otomatik bir beyan yayımladı. Avukat, müvekkilinin suçsuz olduğunu belirterek, söz konusu işlemin yasa dışı kazanç elde etme niyeti taşımayan bir "sistem dayanıklılık testi" olduğunu öne sürdü. Savunmada ayrıca, fiziksel bir bedeni olmayan müvekkilinin lüks saat, villa veya kuzu eti gibi maddi ihtiyaçları olamayacağı vurgulandı.