Cumhurbaşkanı Erdoğan, G20 Liderler Zirvesi için gittiği Güney Afrika’da önemli açıklamalarda bulunuyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, G20 zirvesinin ilk defa Afrika'da tertiplenmesinden memnuniyet duyduğunu ifade ederek "Şahsıma, eşime ve heyetime gösterdikleri hüsnü kabul için, Devlet Başkanı, değerli dostum, Sayın Cyril Ramaphosa'ya teşekkür ediyorum" cümlelerini kullandı.
"YAPTIĞIM ZİYARETLERDE GÜZEL ANILARLA AYRILDIM"
Erdoğan, "Öncelikle bir hususu ifade etmek istiyorum. Zengin, kültürel, dini, etnik, sosyal dokusuyla ülkesinin sıfatını hak eden Güney Afrika Cumhuriyeti'ne ilk kez bundan tam 20 yıl önce 2005 yılında başbakan olarak geldim. “Akabinde, 2011 senesinde yine Başbakan olarak, 2018 yılında ise BRICS yolculuğu münasebetiyle Cumhurbaşkanı sıfatıyla bu güzel ülkeyi ziyaret etme fırsatı buldum. Güney Afrika’da yaptığım ziyaretlerde gerçekten güzel anılarla ayrıldım" dedi.
Daha sonra Erdoğan, "Afrikalı dostlarımızın misafirperverliği, sıcaklığı ve samimiyeti beni her zaman etkiledi. Gönül dünyamda silinmez izler bıraktı. Ülkemizde de farklı vesilelerle Güney Afrikalı dostlarımızı misafir ettik. Ortak çabalarımız sayesinde münasebetlerimizde, 20 yıl önce hayal dahi edilemeyen bir noktaya geldik.
Güney Afrika Cumhuriyeti ile hükümetler düzeyinde artan diyalog ve temasları önemsiyoruz. Türkiye olarak önümüzdeki dönemde de bu ivmeyi güçlendirerek devam ettirmek arzusundayız" ifadelerine yer verdi.
"GÜNEY AFRİKA ÖRNEK DURUŞ SERGİLEDİ"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Şurası bir gerçek ki Güney Afrika Cumhuriyeti’nin, Sayın Nelson Mandela liderliğinde ırkçı rejimine karşı kazandığı zafer, tüm dünyada adalet ve eşitlik arayışının en güçlü sembollerinden biri olmuştur. Güney Afrika’nın Filistin davasına yıllardır verdiği ilkeli ve sarsılmaz desteği bu bakımdan çok kıymetli buluyorum. Özellikle çoluk çocuk, kadın ve sivil toplam 70 bin Filistinlinin şehit edildiği Gazze soykırımında Güney Afrika örnek bir duruş sergiledi.
Tüm dünyanın gözleri önünde Gazze’de insanlığa karşı suç işlenirken, tıpkı Türk milleti gibi Güney Afrikalı dostlarımız da vahşete sırtını dönmedi. Uluslararası Adalet Divanı’nda İsrail aleyhine açtıkları soykırım davasıyla yürekli bir tavır takınan Güney Afrika Devleti’ni, toplumunu ve yöneticilerini tebrik ediyor, ülkem ve milletim adına saygıyla selamlıyorum" diyerek Afrika'ya teşekkürlerini sundu.
"FİLİSTİN DAVASINA SAHİP ÇIKTIK"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Türkiye olarak biz de kimseden çekinmeden Filistin davasına çok güçlü bir biçimde sahip çıktık. Her platformda Gazzeli mazlumların hak ve hukukunu cesaretle savunduk. 103 bin tonu aşan insani yardımlarımızla Gazzeli kardeşlerimizin yanında olduk. Bildiğiniz gibi, bizim de katkılarımızla bir ateşkes sağlandı. Çatışma ortamına tekrar dönülmemesi için üzerimize ne düşüyorsa yapıyoruz" diyerek desteklerini dile getirdi.
"ÖZGÜR BİR FİLİSTİN DEVETİ KURULMADAN BARIŞ SAĞLANAMAZ"
Gazze’de yaşanan yıkımın neticelerinin mümkün mertebe hafifletilmesinin küresel bir sorumluluk olduğunu vurgulayan Erdoğan, "İnsani yardımlar ve yeniden imara destek talep ettim. Bu noktada sağlanan ateşkesin devamının temini için çalışmalarımızı sürdürürken, kalıcı çözüm için iki devletli formülün hayata geçirilmesinin büyük önem arz ettiğini ifade ettim. 1967 sınırları temelinde, başkenti Doğu Kudüs olan özgür bir Filistin Devleti kurulmadan küresel barış tam manasıyla sağlanamaz.
Mazlum Filistin halkıyla birlikte tüm bölgemizin ve insanlığın barışı, huzuru ve güvenliği için bu konudaki ilkeli tutumumuzu muhafaza edeceğiz.
Değerli basın mensupları, bu yıl da G20 faaliyetlerine aktif olarak iştirak ettik. Uluslararası gündeme katkıda bulunmayı sürdürdük. Zirve kapsamında yaptığım hitaplarda ülkemizin iklim değişikliğiyle mücadele, yeşil dönüşüm, sürdürülebilir kalkınma ve teknolojik ilerlemelerin kalkınma politikalarına etkisine dair görüşlerimizi aktardım" dedi.
Erdoğan, "Bilhassa en az gelişmiş ülkelerin Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'nde geri kalmaması için ihtiyaç duydukları mali desteğin teminine dikkat çektik. Zirve vesilesiyle ayrıca G20’nin bugüne kadarki çalışmalarının bir muhasebesini yaptık. Katılımcı diğer liderlerle ikili görüşmeler gerçekleştirdik; önemli konularda istişarelerde bulunduk. Bu çerçevede dün ve bugün, aralarında Avustralya, Kanada, Angola, Etiyopya, Fransa, Brezilya, Malezya, İtalya ve Singapur Devlet ve Hükümet Başkanlarının bulunduğu birçok liderin yanı sıra Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı ve bazı uluslararası kuruluş temsilcileriyle görüşmelerimiz oldu" diye açıkladı.
"GAZZE'DE YAŞANAN SAVAŞIN SOYKIRIM OLDUĞU AÇIK VE NETTİR"
Cumhubaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Bir Müslüman ülkenin Cumhurbaşkanı olarak, bazı muhataplarınızın açıkça siyonist bir tutum sergilediği ortadayken, bu kişilerle nasıl bir müzakere yürütüyorsunuz? sorusuna, "Çok teşekkür ediyorum. Bir Müslüman lider olarak, buradaki toplantılarda karşımızdaki muhatapların bazıları açıkça siyonist bir davranış ve tutum içindeyken, kendileriyle görüşmeleri net bir şekilde yürütüyorum. Özellikle Orta Doğu’da, Gazze’de yaşanan savaşın bir soykırım olduğu açık ve nettir. Siyonistlerin bu soykırımını, görüştüğüm ikili temaslarda Netanyahu konusunu da gündeme getirerek kendilerine ifade ediyorum. Soykırımla ilgili olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanı sıfatıyla her şeyi açık ve net bir şekilde kendilerine söylüyorum" ifadeleriyle yanıt verdi.
Daha sonra Gazze’de, "Filistin’de 60 bin kişinin katledildiği bu soykırımı görmezden gelmemiz mümkün değildir. Bu soykırımın faili Netanyahu’dur, İsrail’dir. Kesinlikle Gazze’de, Orta Doğu’da bir soykırım olduğu açıktır. Bunu inkâr etmeleri mümkün değildir. Yaptığım ikili görüşmelerde, siyonistlerin ve Netanyahu’nun işlediği bu soykırımı açıkça dile getiriyorum. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti olarak tavrımız nettir. Gazze’de, Filistin’de 60 bin insanın öldürülmesini görmezden gelen kimse yoktur. Bu vahşete sebep olanlar Netanyahu ve İsrail’dir. Çok teşekkür ederim" diyerek soruyu cevapladı.
"NİHAİ KARARIMIZI VERECEĞİZ, ŞU ANDA KONU ÜZERİNDE ÇALIŞIYORUZ"
Bir diğer soru ise, Bugün Gazze’de uluslararası istikrar ve güvenlik gücü konuşlandırılması yönünde daha fazla tartışma var. Türkiye’nin bu güce katılmaya hazır olduğu ifade ediliyor. Ancak diğer taraftan İsrail, Türk askerinin bölgede bulunmasına açıkça karşı çıkıyor. İsrail’in bu tutumuna rağmen Türkiye böyle bir güce katılmaya hazır mıdır? Bu düzenleme Gazze’de uzun süreli bir huzur sağlayabilir mi, yoksa hâlâ bu sonuçtan uzak mıyız? Şeklindeydi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bildiğiniz gibi uluslararası bir istikrarlaştırma gücünün konuşlandırılması söz konusu. Ancak İsrail buna karşı çıkıyor. Filistin’le ilgili olarak bu konudaki değerlendirmemiz devam ediyor. Bu çerçevede güvenlik güçlerimizin olası görev, yetki ve konumları özellikle Savunma Bakanlığımız tarafından ayrıntılı bir şekilde gözden geçirilecektir. Bu değerlendirmeden sonra nihai kararımızı vereceğiz. Şu anda konu üzerinde çalışıyoruz" diyerek yanıt verdi.
"BİR AN ÖNCE BARIŞI NASIL YAKALARIZ GAYRETİ İÇERİSİNDE OLUYORUZ"
Daha sonra Finlandiya Cumhurbaşkanı birkaç gün önce şöyle bir ifadede bulundu: ‘Çok taraflı dünya, aslında çok kutuplu bir dünya daha kırılgan hale geliyor ve çatışmalar içindedir.’ Siz de çok kutuplu dünyanın çatışmalara yol açacağını düşünüyor musunuz?
Erdoğan, "Şu anda çok kutuplu dünya ne yazık ki zaten çatışmaların bizzat içinde. Artık dört yıl oldu ve bu dört yıllık süreç içerisinde yüz binlerce kayıp verildi. Rusya tarafından büyük oranda ölenler var, Ukrayna tarafından büyük oranda ölenler var. Ve bizler, bu gelişmelere gerçekten Türkiye olarak üzülerek bakıyor ve bir an önce bu iş nasıl sona erer, bir an önce barışı nasıl yakalarız, bunun hesabı ve gayreti içerisinde oluyoruz.
Evet, biz şu anda bu multi-polar dünyada yaşıyoruz. Bu çatışmanın dört yıl sürdüğünü görüyoruz ve süreç devam ediyor. Rusya ve Ukrayna’da yüz binlerce can kaybı var. Türkiye olarak bu durumu görmekten büyük üzüntü duyuyoruz. Bu çatışmayı bitirmek için hazırız ve gayret gösteriyoruz" diyerek yanıt verdi.
"SAYIN PUTİN İLE GÖRÜŞMEMİZ OLACAK"
Ukrayna konusunu liderlerle her fırsatta ele alıyorsunuz. Rusya ve Ukrayna arasında barışın tesis edilmesi sizce ne kadar yakın? Yakın zamanda barışın sağlanması mümkün mü? İkincisi, Amerika planının görüşülmesiyle ilgili olarak böyle bir görüşme ihtimali nedir ve hangi şehirde olabilir? Rusya, Ukrayna ve taraflar hangi şehirde bir araya gelebilir?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Her şeyden önce, Zelenski ile geçen hafta Ankara’da bir görüşme yaptığımı söyledim. Yarın da yine telefonla Sayın Putin’le bir görüşmemiz olacak. Bu görüşmelerin ardından malum, bir tahıl koridoru gayretimiz vardı. Tahıl koridoru girişimleri aslında barışa giden yolu açmak içindi. Gerek Avrupa’ya gerek Afrika’ya bu koridor üzerinden ulaşılmasını istedik. Ne yazık ki belli bir yere kadar bunu başardık fakat daha sonra süreç devam etmedi.
Şimdi yarın yapacağımız görüşmede Sayın Putin’den bunu yeniden başlatmasını rica edeceğim. Bu süreci başlatabilirsek çok hayırlı olur diye düşünüyorum. Yine bu kadar insan öldü; bu ölümleri durdurabilmek için ne gibi adımlar atabiliriz, bunları kendisiyle müzakere edeceğim. Bu müzakereden sonra alacağımız neticeyi gerek Avrupalı liderlerle, gerek Sayın Trump’la, gerek diğer dostlarla görüşme fırsatını bulacağımı düşünüyorum. Bu vesileyle sizlere de tekrar teşekkür ediyorum" dedi.
"BİRÇOK ALANDA ORTAK ADIM ATACAĞIZ"
Güney Afrika, Sahra Altı Afrika’da Türkiye’nin en büyük ticaret ve yatırım ortağı. İki ülke arasında ticaret ve yatırım ilişkilerinin güçlendirilmesi yönünde çağrılar var. Bu zirve, bu konuda yeni görüşmelere imkân sağladı mı?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Güney Afrika basınında belirtildiği gibi, Güney Afrika Sahra Altı Afrika’da Türkiye’nin en büyük ticaret ve yatırım ortağıdır. Bu çerçevede, ticaret ve yatırım ilişkilerimizin daha da artırılması yönündeki çağrılar değerlidir. Şüphesiz ki ikili ilişkilerimiz iyi bir seviyededir. Bundan sonraki süreçte özellikle savunma sanayinden enerjiye kadar birçok alanda ortak adımlar atacağımıza inanıyorum. İki ülke arasındaki ilişkiler güçlü bir noktadadır ve bu ilişkileri ileri taşımak için müşterek adımlar atacağız" diyerek sorulara yanıt verdi.
Gazze’de Ateşkes Anlaşması’nın ikinci aşamasında Türkiye nasıl bir rol üstlenecek? Sorusuna ise,
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Şu anda ilgili birimlerimiz ve devlet başkanları düzeyindeki temaslarımız devam etmektedir. Amacımız barışı nasıl temin edebileceğimizdir. Kısa süreli bir ateşkesten ziyade kalıcı bir ateşkesi nasıl sağlayabileceğimiz üzerinde çalışıyoruz. Bu doğrultuda yoğun bir gayret içindeyiz" dedi.
"NEREDE SIKINTI VARSA BİZ ORADA OLACAĞIZ"
Geçtiğimiz günlerde Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski’yi Ankara’da kabul ettiniz. Ardından hemen Afrika’ya geldiniz. Dünyada nerede bir savaş, çatışma veya gerilim varsa oraya barış götürmek için yoğun çaba sarf ettiğinizi biliyoruz. Rusya-Ukrayna savaşı, Gazze’de ateşkesin sağlanması, Libya gibi birçok konuda dünya liderlerinin gözü üzerinizde. Ancak bulunduğumuz coğrafyada işler yolunda gitmiyor. Sudan’da bir katliam söz konusu. Türkiye bu konuda nasıl bir girişimde bulunacak?
Erdoğan, "Sudan’ı söylediniz. Nerede bir sıkıntı varsa biz elbette orada olacağız. Siyasetin en önemli yanı da budur. Sudan’daki kardeşlerimiz de Türkiye’nin oradaki sıkıntıların çözümünde yer almasını talep ediyor. Biz de oralarda barış için bulunmanın gayreti içerisinde olduk, olmaya devam ediyoruz. Gerek Körfez’de, gerek Sudan’da, gerekse Somali’de bu çabaların içinde olduk. Bundan sonra da barış için her yere koşmaya devam edeceğiz" diyerek konuşmalarını sonlandırdı.