NASA'nın evrenin oluşumunu ve gelişimini anlamak amacıyla 2025 yılında yörüngeye yerleştirdiği SPHEREx teleskobu, astronomi dünyasında heyecan yaratan bir kilometre taşını geride bıraktı. Teleskop, altı aylık bir çalışmanın sonucunda gökyüzünün tamamını tarayarak, şimdiye kadarki en kapsamlı kozmik haritalardan birini bilim dünyasına sundu.
102 FARKLI DALGA BOYUNDA ANALİZ
Kuzey ve Güney Kutbu arasında günde yaklaşık 15 tur atarak dünyayı çevreleyen SPHEREx, sıradan bir gözlemden çok daha fazlasını gerçekleştirdi.
Teleskop, gökyüzünü insan gözünün algılayamadığı 102 farklı kızılötesi dalga boyunda görüntüledi. Bu teknik, uzaydaki yoğun gaz ve toz bulutlarının arkasını görmeyi mümkün kılarak, evreni adeta katman katman analiz etme fırsatı sunuyor.
BÜYÜK PATLAMANIN İLK SANİYELERİNE IŞIK TUTACAK
Space'in haberine göre, oluşturulan bu devasa harita, modern astronominin en büyük bilmecelerini çözmek için bir anahtar niteliğinde. Bilim insanları elde edilen verileri, Büyük Patlama'dan sonraki saniyenin trilyonda birinde neler yaşandığını anlamak için kullanacak. Ayrıca 13,8 milyar yıllık kozmik tarih boyunca galaksilerin nasıl dağıldığı ve evrimleştiği de bu harita sayesinde daha net anlaşılacak.
YAŞAMIN YAPI TAŞLARI ARANIYOR
SPHEREx'in görevi sadece uzak galaksilerle sınırlı değil. Aynı zamanda kendi galaksimiz Samanyolu'ndaki yıldız oluşum bölgelerini de mercek altına alıyor. Proje kapsamında, yaşamın temel bileşenleri olan su buzu ve donmuş organik moleküllerin evrendeki dağılımı haritalandırılıyor.
TÜM DÜNYA İLE PAYLAŞILACAK
NASA yetkililerinin "küçük ama dev işler başaran bir görev" olarak tanımladığı SPHEREx, çalışmalarına hız kesmeden devam edecek. Teleskop, haritanın doğruluğunu ve detayını artırmak amacıyla görev süresi boyunca gökyüzünü üç kez daha baştan sona tarayacak.
NASA, elde edilen bu veri setinin tüm bilim dünyasının erişimine açık şekilde paylaşılacağını duyurdu.