Dünya çapındaki yaklaşık 1,5 milyar Katolik’in ruhani lideri ve Vatikan Şehir Devleti Başkanı Papa 14. Leo, ilk yurtdışı ziyareti için 27 Kasım Perşembe günü Türkiye’ye gidiyor. Papalar, İsa’nın havarilerinin devamı olarak görüldükleri için resmi ziyaretleri “havarisel ziyaret” olarak adlandırılıyor.

Vatikan, 14. Leo’nun Türkiye ziyaretini, Hristiyan dünyasının ilk “ekümenik” yani evrensel buluşması olan İznik Konsili’nin 1700. yıldönümünde yapması nedeniyle bir “hac ziyareti” olarak tanımlıyor. Papa 14. Leo, Türkiye’ye resmi ziyarette bulunan beşinci Papa olacak. Katolik Kilisesi verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 33 bin Katolik yaşıyor.

TÜRKİYE PAPALAR İÇİN ÖNCELİKLİ BİR ÜLKE

Vatikan, papalık gezileri açısından Türkiye’yi “ayrıcalıklı” bir konumda görüyor. Bu durum, Hristiyanlığın ilk dönemlerinde Türkiye topraklarının önemiyle açıklanıyor; örneğin kilisenin ilk sekiz konsili Türkiye topraklarında yapılmıştı. Ayrıca İstanbul’daki Rum Ortodoks Kilisesi ile yakınlaşma çabaları da Türkiye ziyaretlerinin başlıca nedenleri arasında yer alıyor.

PAPA 6. PAUL (1967)

Türkiye’ye ilk papa ziyareti 25-26 Temmuz 1967’de Papa 6. Paul tarafından gerçekleştirildi. Papa, İstanbul, Efes ve İzmir’i ziyaret etti. İstanbul’da müze statüsündeki Ayasofya’yı ziyaret ederek diz çöküp dua etmesi, dönemin medyasında tartışmalara neden olmuştu.


*Papa 6. Paul'un 1967'de Ayasofya'da dua etti.

Papa 6. Paul, Türk makamlarına hediye olarak 1571 İnebahtı Savaşı’nda Osmanlı ordusundan ele geçirilen sancağı getirdi. Dönemin Dışişleri Bakanlığı, bu jesti “tarihi önemi haiz bir jest” olarak nitelendirdi ve papalık ile Müslüman dünya arasında yeni bir işbirliği döneminin başladığını vurguladı.

PAPA 23. JOHN (1960-1958’ten SONRA “TÜRK PAPA”)

Gerçek adı Angelo Giuseppe Roncalli olan Papa 23. John, 1935-1944 yıllarında Vatikan’ı temsilen İstanbul’da görev yaptı. 1958’de papa seçildikten sonra “Türk papa” olarak anılmaya başladı. Seçiminden sonra Türkiye’de uzun süre yaşadığı için bu unvanı kazandı.

PAPA 2. JOHN PAUL (1979)

27 yıl boyunca papalık yapan 2. John Paul, 104 yurt dışı gezisi yaparak rekor kırdı. Türkiye ziyareti dördüncü yurt dışı gezisi olarak 28-30 Kasım 1979 tarihlerinde gerçekleşti.

Ankara, İstanbul ve İzmir’i kapsayan ziyaret sırasında Efes’te bir ayin yönetti. Papa, dönemin Fener Rum Patriği Dimitrios ve Ermeni Patriği Şnorkh Kalustyan ile görüşmeler yaparak birlik mesajı verdi. Ziyaretin ardından Patrik Dimitrios ile ortak bir bildiri imzalandı. Bu ziyaret, Katolik ve Ortodoks dünyasında 1965’te karşılıklı aforozların iptaliyle başlayan yakınlaşma sürecinin önemli bir halkası olarak kabul ediliyor.

PAPA 2. JOHN PAUL’E 1981’DE SUİKAST GİRİŞİMİ

Papa 2. John Paul, 13 Mayıs 1981’de Vatikan’da Mehmet Ali Ağca tarafından vurularak ağır yaralandı. Ağca, 1979’daki Türkiye ziyareti öncesinde tehditte bulunmuş, suikast girişimini 1981’de gerçekleştirmişti. Papa, saldırının ardından Ağca’yı affederek barış ve bağışlama mesajı verdi.

PAPA 16. BENEDİKT (2006)

Papa 16. Benedikt’in Türkiye ziyareti 28 Kasım-1 Aralık 2006 tarihlerinde gerçekleştirildi. Ziyaret, Rum Ortodoks Kilisesi’nin kuruluşu kabul edilen Aziz Andreas Yortusu’na denk gelecek şekilde planlandı. Papa, Ankara, İzmir ve İstanbul’u ziyaret ederek Efes’te bir ayin yönetti.

PAPA FRANCESCO (2014)

Papa Francesco, 28-30 Kasım 2014 tarihlerinde Ankara ve İstanbul’u kapsayan ziyarette bulundu. Sultan Ahmet Camii’nde kısa bir süre duraklayarak dua eden Papa, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın ilk yabancı konuğu oldu. 2020’de Ayasofya’nın tekrar camiye dönüştürülmesi sonrası yaptığı açıklamada, “Ayasofya’yı düşünüyorum ve büyük acı duyuyorum” ifadelerini kullanmıştı.

  1. Leo’nun programında ise artık camiye dönüştürülen Ayasofya’yı ziyaret etmesi öngörülmüyor.