Forschende tarafından geliştirilen ve PRIMA adlı sistem, yapay zeka destekli görüntü işleme, göz altına yerleştirilen fotovoltaik mikroçip ve AR (artırılmış gerçeklik) gözlüğü kombinasyonuyla körlüğe bağlı okuma kaybını tersine çevirmeyi hedefliyor. New England Journal of Medicine’de yayımlanan çok merkezli çalışmanın bulgularına göre, merkezi görüşünü kaybetmiş katılımcıların büyük kısmı implant sayesinde harf, rakam ve kelimeleri yeniden tanıyabildi.
17 klinikte toplam 38 hastanın dahil edildiği çalışma, Moorfields Eye Hospital ve Bonn Üniversitesi’nin de aralarında bulunduğu merkezlerde yapıldı.
32 HASTADAN 27'Sİ TEKRAR OKUYABİLDİ
PRIMA/Prima sistemi, retinanın altına yerleştirilen 2 mm kare boyutunda ve insan kılı inceliğinde bir fotovoltaik mikroçip içeriyor. Bu çip, dışarıdan gelen ışığı elektrik sinyallerine dönüştürüyor. Hastalar özel bir AR gözlük takıyor. Gözlüğe entegre video kamerası, görüntüyü yakalayıp kızılötesi olarak implantla paylaşıyor. Implanttan gelen sinyaller küçük bir cep işlemcisinde işlenerek görüntü iyileştiriliyor ve tekrar göz siniri yolu ile beyne iletiliyor. Hastaların, gelen görsel bilgiyi yorumlamayı öğrenmesi için aylar süren bir eğitim süreci gerektiği belirtiliyor.
Çalışmanın öne çıkan sonuçları arasında şunlar yer alıyor:
- Toplamda implant takılan 32 hastadan 27’si merkezi görüş kullanarak tekrar okuyabildi.
- İlk yıl sonunda görme keskinliğinde ortalama 25 harf (yaklaşık beş sıra) iyileşme kaydedildi.
- Yayınlanan raporda katılımcıların %84’ünün harf, sayı ve kelime tanıyabildiği belirtildi.
Moorfields Eye Hospital’da implantları uygulayan cerrahlar ve araştırma ekipleri sonuçları “çığır açan teknoloji" şeklinde niteliyor.
HASTALARIN DENEYİMİ
İngiltere’den 70 yaşındaki Sheila Irvine, implantla okumaya yeniden başladığını belirterek, cihazı evde belirli süreler için kullandığını, okuma sırasında başını sabit tutması gerektiğini ve bazı harfleri ayırt etmek için büyütme modunu kullanmak zorunda kaldığını aktardı.
BİRKAÇ YIL İÇERİSİNDE NHS HASTALARINA SUNULABİLECEK
Prima implantını geliştiren California merkezli Science Corporation tarafından yürütülen uluslararası çalışmada elde edilen veriler ümit verici olsa da cihaz henüz geniş çapta onaylanmış veya piyasaya çıkmış değil. Uzmanlar, implantın ruhsatlandırılması ve maliyet konularının belirsiz olduğunu, bununla birlikte bazı hastalar için birkaç yıl içinde ulusal sağlık hizmetleri kapsamında erişim olanaklarının doğabileceğini ifade ediyor.
Mahi Muqit, BBC’ye implantın “birkaç yıl içinde” NHS hastalarına sunulabileceğini umduklarını söyledi.