2025 Nobel Barış Ödülü kazananı bugün açıklanacak. Fakat bu sene dünyanın en saygın ödüllerinden biri olarak görülen Nobel Barış Ödülü, ABD Başkanı Donald Trump’ın aylardır devam eden kampanyası gölgesinde geçiyor.
Trump, kendisinden önce bu ödülü kazanan dört selefinin, 2009'da Barack Obama, 2002'de Jimmy Carter, 1919'da Woodrow Wilson ve 1906'da Theodore Roosevelt, izinden gitme arzusunu açıkça dile getirdi. Carter dışındaki tüm isimler ödülü görevdeyken kazanmıştı; Obama ise göreve başlamasından sadece sekiz ay sonra ödüle layık görülmüştü, tıpkı Trump'ın şu anda bulunduğu konumda olduğu gibi.
"OBAMA KÖTÜ BAŞKAN OLMASINA RAĞMEN ALDI"
ABD Başkanı, sık sık kendisinin Nobel Barış Ödülü'nü hak ettiği söyledi, Gazze'de ateşkesin sağlanmasıyla da buna olan vurgusu arttı. Son olarak dün akşam kendisine Nobel Barış Ödülü'nün verilip verilmeyeceği ile ilgili soruya yanıt verdi ve bugüne kadar 7 savaşı sona erdirdiği ve İsrail ile Hamas arasındaki "savaşı" da bitirdiğini söyledi.
Daha önce eski ABD Başkanı Barack Obama'nın da Nobel Barış Ödülü aldığını anımsatan Trump, Obama'nın kötü bir başkan olmasına ve hiçbir şey yapmamasına rağmen bu ödülü aldığını savundu.
TRUMP ALAMADI
Norveç'in başkenti Oslo'daki Norveç Nobel Enstitüsünde yapılan basın toplantısında, 2025 Nobel Barış Ödülü'nün sahibi açıklandı.
Venezuelalı Maria Corina Machado, "Venezuela halkının demokratik haklarını savunmak için verdiği mücadele ve diktatörlükten demokrasiye adil ve barışçıl geçiş sağlamak için verdiği çabaları" dolayısıyla ödülün sahibi oldu.
Nobel Barış Komitesinden yapılan açıklamada, "Sumate adlı, demokratik gelişime adanmış kuruluşun kurucularından biri olarak Machado, 20 yılı aşkın bir süre özgür ve adil seçimleri savundu." ifadesi kullanıldı.
Machado'nun, Venezuela'daki muhalefeti bir araya getiren kilit birleştirici bir figür olduğuna işaret edilen açıklamada, "Machado, Venezuela'da demokrasiyi ilerletme yönündeki çabalarından dolayı Nobel Barış Ödülü'nü alıyor." denildi.
ALFRED NOBEL'İN VASİYETİ
Beş üyeden oluşan Norveç Nobel Komitesi, kararlarını 1895’te İsveçli sanayici Alfred Nobel’in kaleme aldığı vasiyetnameye dayandırıyor. Nobel bu vasiyetle, barış ödülünü edebiyat, kimya, fizik ve tıp dallarındaki ödüllerle birlikte kurmuştu.
Oslo Barış Araştırmaları Enstitüsü (PRIO) Direktörü Nina Graeger, Trump’ın ABD’yi Dünya Sağlık Örgütü’nden ve 2015 Paris İklim Anlaşması’ndan çekmesinin, ayrıca müttefikleriyle yürüttüğü ticaret savaşlarının Nobel’in vasiyetindeki ruha aykırı olduğunu söyledi.
NOBEL KOMİTESİ NASIL KARAR VERİYOR?
Aktarılan bilgilere göre ödül, adayların güçlü ve zayıf yönlerinin aylarca tartışıldığı, bir yıl süren kapsamlı bir değerlendirme süreci sonunda veriliyor.
Adaylıklar 31 Ocak tarihine kadar komiteye ulaştırılmak zorunda. Komite üyeleri kendi adaylarını da önerebiliyor, ancak bunu en geç Şubat’taki ilk toplantıya kadar yapmak durumundalar.
Sonrasında komite, yaklaşık her ay bir kez toplanıyor. Nihai karar genellikle Ağustos veya Eylül ayında alınıyor, fakat bu yıl olduğu gibi daha geç de olabiliyor.
Komite üyeleri, kendilerinin veya destekçilerinin ödüle layık olduğunu iddia eden kişilerden gelen baskılara alışkın olduklarını söylüyor.
Komite başkanı Frydnes, Reuters'a yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"Tüm politikacılar Nobel Barış Ödülü'nü kazanmak ister. Biz, Nobel Barış Ödülü'nün dayandığı ideallerin tüm siyasi liderlerin çabalamaya değer bulacağı şeyler olmasını umuyoruz."
