ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Florida eyaletinin Palm Beach bölgesinde bulunan Mar-a-Lago’da gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından kameraların karşısına geçti.
Ortak basın toplantısında Orta Doğu’daki güncel gelişmelere dair önemli mesajlar veren iki lider, İran, Gazze, Hamas, Batı Şeria, Suriye ve Abraham Anlaşmaları başlıklarında dikkat çekici değerlendirmelerde bulundu. Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile olan ilişkilerine özel vurgu yaparken, Netanyahu ise Trump’a “İsrail Ödülü” verileceğini duyurdu.
Trump, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, temaslardan somut sonuçlar çıktığını belirterek, “Bence birçok sonuca vardık, gitmek istediğimiz yer ile baktığımız şey arasında çok az fark var” ifadelerini kullandı. Orta Doğu’daki genel tabloya değinen Trump, “Orta Doğu’da birçok iyi şey oluyor. Orta Doğu’da barış var ve bunu korumaya çalışacağız” dedi.
Basın toplantısında gazetecilerin soruları Gazze’deki yol haritası, Hamas’ın silahsızlandırılması, Batı Şeria’daki gerilim, İran’a yönelik iddialar ve Suriye’de sınır güvenliği konularında yoğunlaşırken, Trump’ın Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ilişkin sözleri öne çıktı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN BENİM ÇOK İYİ BİR DOSTUM, ARALARINDA SORUN OLMAYACAK
Türkiye ile İsrail arasında olası bir gerilim yaşanıp yaşanmayacağına yönelik soruya yanıt veren Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile olan yakın ilişkisini hatırlattı. Trump,
“Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı çok iyi tanıyorum ve hepinizin bildiği gibi, o benim çok iyi bir arkadaşımdır. Ona inanıyorum ve ona saygı duyuyorum. Netanyahu da ona saygı duyuyor ve aralarında bir sorun olmayacak” dedi.
Geçmişte Türkiye ile yürüttüğü temaslara da değinen Trump,
“Onu çok iyi tanıyorum ve benim Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye ile kimsenin yapamayacağı şeyler yaptığımı gördünüz. Bir sorun yaşamayacağız. O harika bir iş çıkardı. Ben Netanyahu ile sonuna kadar onun yanındayım, hiçbir şey olmayacak” ifadelerini kullandı.
SURİYE’DE KÖTÜ LİDERİN ORTADAN KALDIRILMASINA ERDOĞAN BÜYÜK ÖLÇÜDE YARDIMCI OLDU
Trump, Suriye’de yaşanan gelişmelerde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın rolüne ayrı bir parantez açtı. Erdoğan’ın bu süreçte önemli katkı sunduğunu söyleyen Trump, “Suriye’nin çok kötü bir liderini ortadan kaldırmaya büyük ölçüde yardımcı olan kişi Cumhurbaşkanı Erdoğan’dı ve bunun için hiçbir zaman övgü istemedi, ama gerçekten çok övgü hak ediyor” dedi.
Netanyahu’nun da bu görüşe katıldığını ifade eden Trump, “Netanyahu da buna katılıyor. Ben de katılıyorum, yani bunu biliyorum ve Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı şey için çok övgü hak ediyor. Çok kötü bazı insanları ortadan kaldırdı. Cumhurbaşkanı Erdoğan bunu başardı ve biz ona büyük bir övgü borçluyuz” diye konuştu.
Trump, bir gazetecinin Türkiye’ye F-35 satışına ilişkin sorusu üzerine ise, “Bunu çok ciddi olarak düşünüyoruz” yanıtını verdi.
(SURİYE) YENİ DEVLET BAŞKANINA SAYGI DUYUYORUM, GÜÇLÜ BİR ADAM
Suriye’deki yeni döneme ilişkin değerlendirmelerde bulunan Trump, ülkenin yeni liderine yönelik olumlu mesajlar verdi. Trump, “Suriye konusunda bir anlayışımız var. Yeni Suriye Devlet Başkanı’na saygı duyuyorum. Çok güçlü bir adam ve Suriye’de de buna ihtiyaç var. Güçlü bir adam. Onunla iyi geçiniyoruz” dedi.
DEAŞ’la mücadele sürecine de değinen Trump, “DEAŞ ile o talihsiz olayı yaşadık ve o her zaman yanımızdaydı. Umarım İsrail ve Suriye iyi geçinirler. İyi geçinmeleri için elimden geleni yapacağım. Bence geçinecekler” ifadelerini kullandı. Trump ayrıca, “Suriye ve İsrail arasında her şeyin yoluna gireceğini düşünüyorum” dedi.
İRAN MESAJI: "GÜÇLERİ VE PRESTİJLERİ BÜYÜK ÖLÇÜDE AZALDI"
Trump, İran’a ilişkin açıklamalarında sert mesajlar verdi. İran’ın Orta Doğu’daki etkisinin zayıfladığını savunan Trump, “İran’a yaptığımız şeyi yapmasaydık Orta Doğu’da barış sağlanamazdı, imzalanan bir anlaşma olmazdı. İran’ın gücü ve prestiji büyük ölçüde azaldı. Orta Doğu’da en büyük tehlike onlar” dedi.
İran’ın yeniden güç kazanmasına izin vermeyeceklerini vurgulayan Trump, “İran’ın gücü büyük ölçüde azaldı. Yeniden güçlenmelerine izin veremeyiz” diye konuştu. Trump, geçmişte yapılan bölgesel hatalara da değinerek, “Orta Doğu’da Irak’ı yok etmeleri bir hataydı. İran tüm Orta Doğu’yu tek başına kontrol ediyordu, ama artık durum böyle değil” ifadelerini kullandı.
İran’la ilgili yeni iddiaların sorulması üzerine Trump, “İran kötü davranıyor olabilir. Henüz doğrulanmadı, ancak doğrulanırsa sonuçlarını biliyorlar ve sonuçlar çok güçlü olacak, belki de geçen seferkinden daha güçlü” dedi. Trump, İran’a daha önce anlaşma seçeneği sunduğunu belirterek, “Onlara seçeneği sundum. Anlaşma yapabilirsiniz, yapın dedim. Bana inanmadılar” ifadelerini kullandı.
HAMAS'A SİLAHSIZLANMALARI İÇİN ÇOK KISA BİR SÜRE VERİLECEK
Hamas’ın silahsızlandırılması konusuna da değinen Trump, bu süreç için zamanın sınırlı olduğunu söyledi. Trump, “Hamas ve silahsızlanma hakkında konuştuk ve onlara silahsızlanmaları için çok kısa bir süre verilecek, bakalım nasıl sonuçlanacak” dedi.
Anlaşmaya uyulmaması halinde sonuçların ağır olacağını vurgulayan Trump, “Eğer anlaşmaya göre silahsızlanmazlarsa, bunun bedelini ödemek zorunda kalacaklar ve biz bunu istemiyoruz. Ama oldukça kısa bir süre içinde silahsızlanmaları ve güçlerini geri çekmeleri gerekiyor” diye konuştu. Trump ayrıca, “Hamas’ı ortadan kaldırmak için müdahale etmek isteyen 59 ülke var” ifadelerini kullandı.
BATI ŞERİA: "DOĞRU OLANI YAPACAK, ONU ÇOK İYİ TANIYORUM"
Batı Şeria konusunda Netanyahu ile tamamen aynı fikirde olmadığını belirten Trump, yine de bir uzlaşıya varılacağını söyledi. Trump, “Batı Şeria konusunda %100 aynı fikirde olduğumuzu söyleyemem ama bir sonuca varacağız” dedi.
Netanyahu’ya duyduğu güveni dile getiren Trump, “Netanyahu Batı Şeria konusunda doğru olanı yapacak. Onu çok iyi tanıyorum. Doğru olanı yapacak” ifadelerini kullandı. Trump, Gazzelilerin göç etme isteğine ilişkin bir anket sorusu üzerine ise, “Bugün bu rakamı duydum, Gazze’nin yarısı ayrılacakmış. Ben hep böyle demiştim” dedi ve sürecin nasıl ilerleyeceğinin görüleceğini ifade etti.
(ABRAHAM ANLAŞMALARI) SUUDİ ARABİSTAN BİR NOKTADA İMZALAYACAK
Trump, Abraham Anlaşmaları’nın genişletileceğini söyledi. “Abraham Anlaşmaları harika. Genişletilecekler” diyen Trump, birçok ülkenin bu yönde temaslarda bulunduğunu belirtti.
Suudi Arabistan’a da değinen Trump, “Suudi Arabistan çok iyi davrandı. İsrail ile iyi geçinmek için isteyebileceğimiz her şeyi yaptılar. Bir noktada Abraham Anlaşmaları'nı imzalayacaklar” dedi.
(ÇİN VE TAYVAN TATBİKATLARI) BENİ ENDİŞELENDİREN BİR ŞEY YOK
Çin’in Tayvan çevresindeki askeri tatbikatlarıyla ilgili soruya Trump, “Başkan Xi bana bu konuda hiçbir şey söylemedi ve bunu yapacağına da inanmıyorum. Beni endişelendiren bir şey yok” yanıtını verdi. Trump, bu tür tatbikatların uzun süredir yapıldığını belirterek, gelişmelerin izleneceğini söyledi.
NETANYAHU’DAN TRUMP’A "İSRAİL ÖDÜLÜ" SÜRPRİZİ
Netanyahu, konuşmasında Trump’a teşekkür ederek, “Beyaz Saray’da Başkan Trump kadar yakın bir dostumuz hiç olmadı. İsrail’e olan dostluğu ve desteği olağanüstü” dedi. Netanyahu, İsrail’in en prestijli ödüllerinden birinin Trump’a verileceğini açıklayarak, ödülün İsrail ve Yahudi halkına katkıları nedeniyle takdim edileceğini söyledi.
"SURİYE İLE BARIŞÇIL BİR SINIR İSTİYORUZ"
Netanyahu, Suriye’ye ilişkin yaklaşımını sınır güvenliği üzerinden değerlendirdi. “Amacımız Suriye ile barışçıl bir sınıra sahip olmaktır” diyen Netanyahu, sınır hattında terör unsurlarının bulunmaması gerektiğini vurguladı. Netanyahu ayrıca, Dürziler başta olmak üzere bölgedeki sivillerin güvenliğinin sağlanmasının öncelikleri arasında yer aldığını ifade etti.