ABD Başkanı Donald Trump, Louisiana Valisi Jeff Landry’yi (54) Grönland için özel elçi olarak atadı.
Atama, resmi olarak Danimarka’ya ait olan ada üzerindeki uluslararası tartışmaları yeniden gündeme taşıdı. Grönland, stratejik konumu ve zengin doğal kaynakları nedeniyle ABD için kritik öneme sahip.
DANİMARKA’DAN SERT TEPKİ
Danimarka hükümeti, Landry’nin atanmasını “kesinlikle kabul edilemez” olarak nitelendirerek Amerikan büyükelçisini çağırdı. Trump, son aylarda Grönland’ı ABD’nin kontrolüne alma tehdidinde bulunmuş, güç kullanımını dışlamamıştı.
Bu açıklamalar, Danimarka ile Washington arasındaki ilişkileri ciddi şekilde germişti.
ABD’NİN GRÖNLAND STRATEJİSİ
Trump, Landry’nin atanmasını savunurken, özel elçinin “Grönland’ın ulusal güvenlik açısından önemini anladığını ve ABD çıkarlarını güçlü bir şekilde savunacağını” belirtti. Önceki yıllarda Trump, adanın stratejik önemini vurgulayarak Kuzey Kutbu’ndaki askeri ve ekonomik planlarını öne çıkarmıştı.
Mart ayında Trump’ın yardımcısı JD Vance, Pituffik ABD askeri üssünü ziyaret etmiş, bu ziyaret uluslararası alanda provokasyon olarak yorumlanmıştı.
Grönland, özellikle nadir toprak elementleri, bakır, su kaynakları ve enerji rezervleri ile ABD’nin küresel stratejisinde kritik bir rol oynuyor. Kuzey Kutbu’ndaki askeri konumu, ABD’nin bölgedeki hava ve deniz trafiğini kontrol etmesini de sağlıyor. Bu nedenle Trump, ada üzerinde etkili bir pozisyon almak istiyor.
GRÖNLAND VE DANİMARKA İLHAKA KARŞI
Grönland, Danimarka’ya bağlı olsa da geniş ölçüde özerk bir yapıya sahip. Danimarka ve Grönland yönetimleri, ABD’nin olası müdahalesi veya ilhak girişimlerine şiddetle karşı çıkıyor. Trump yönetimi ise ulusal güvenlik ve ekonomik çıkar gerekçelerini öne sürerek adadaki nüfuzunu artırma stratejisini sürdürüyor.