Yeşilay tarafından hazırlanan tütün bağımlılığı raporu, Türkiye'deki tütün kullanımının ulaştığı düzeyi ve bırakma süreçlerindeki kritik eğilimleri gözler önüne serdi. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle dünya çapında her yıl 8 milyondan fazla kişi hayatını kaybediyor.

BAĞIMLILIĞIN BAŞLAMA YAŞI ULUSAL GÜVENLİK TEHDİDİ

Yeşilay Cemiyeti Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, tütün bağımlılığının bireysel bir alışkanlıktan çıkarak ulusal güvenliği tehdit eden ciddi bir halk sağlığı problemi haline geldiğini vurguladı. Dinç, en büyük endişenin bağımlılığın başlama yaşı olduğunu belirterek, yapılan araştırmaların her üç öğrenciden birinin hayatında en az bir kez sigara denediğini ve çoğunun 13 yaşından önce tütün kullanmaya başladığını gösterdiğini ifade etti.

MÜCADELENİN EN BÜYÜK ENGELİ: NORMALLEŞME

Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM) verileriyle hazırlanan raporda, sigara ile mücadelenin önündeki en büyük engelin, sigara içmenin toplumda "normalleştirilmiş" olması olduğu ortaya kondu. Bu durum, tiryakilerin yalnızca yüzde 72'sinin sigara kullanımını gerçek bir sorun olarak görmesiyle sonuçlanıyor.

Bırakma isteği olan kullanıcıların yüzde 74,5'i orta ve yüksek düzeyde nikotin bağımlılığına sahip. Bağımlılık seviyesinin yüksek olması, bırakma girişimlerinin yüzde 77,5'inin bir yıl içinde başarısızlıkla sonuçlanmasına yol açıyor.

BIRAKMA SÜRECİ EĞİLİMLERİ

Raporda öne çıkan diğer kritik bulgular şu şekilde:

  • Yaş Grubu: Sigarayı bırakmak için en çok başvuru yapan yaş aralığı 40-50 yaş grubu oldu.

  • Motivasyon: Bırakma isteğindeki başlıca gerekçe, sağlık sorunlarının başlaması olarak öne çıkıyor.

  • Cinsiyet Dağılımı: Tedaviye başvuranların çoğunluğunu erkekler oluştursa da, son yıllarda kadın başvurularında belirgin bir artış gözlemleniyor.

  • Başarı Oranı: Sigarayı bırakma konusunda kadınlar erkeklere göre daha başarılı bulunuyor.

  • Eğitim ve Bağımlılık: Eğitim düzeyi düştükçe sigara kullanımı artarken, tedaviye başvurma ve bırakma oranları belirgin şekilde azalıyor.

  • Bağımlılık Şiddeti: Erkekler, kadınlara göre daha erken yaşta sigaraya başlıyor; bu durum erkeklerde tedavi ve bırakma sürecini zorlaştırıyor.

  • Miktar Etkisi: Günlük içilen sigara miktarı başarıyı doğrudan etkiliyor. Günde 10 sigara içenlerin bırakma oranı daha yüksekken, 30 sigara içenlerde bırakma süreci çok daha zorlaşıyor.