Asgari ücret bilmecesi: Avrupa ve Türkiye örneği

Türkiye’de brüt asgari ücret 26 bin 5 lira 50 kuruş olarak uygulanıyor. 2026 yılında yapılacak zam oranının yüzde 20 civarında kalabileceği konuşulurken, Avrupa Birliği (AB) ülkelerindeki asgari ücret politikaları merak konusu oldu.

AB’DE ASGARİ ÜCRET UYGULAMALARI

Eurostat verilerine göre, 27 AB ülkesinden 22’sinde yasal asgari ücret uygulanıyor. Bunlar arasında Bulgaristan, Macaristan ve Letonya gibi ülkelerde aylık brüt asgari ücret 1000 Euro’nun altında. Güney Kıbrıs, Portekiz ve Polonya’da ise 1000–1500 Euro arasında değişiyor. Fransa, Almanya, Hollanda ve Lüksemburg gibi ülkelerde ise 1500 Euro’nun üzerinde ücretler belirlenmiş durumda.

TOPLU PAZARLIK SİSTEMLERİ

Danimarka, Finlandiya, İsveç gibi İskandinav ülkeleri ile Avusturya (Alp modeli) ve İtalya’da yasal asgari ücret yerine toplu pazarlık sistemi uygulanıyor. İşçi sendikaları ve işveren örgütleri arasında yapılan sözleşmeler, sektöre ve mesleğe göre alt ücret sınırlarını belirleyerek fiilen asgari ücret işlevi görüyor.

SAATLİK VE AYLIK ÜCRET FARKLARI

İsveç ve Danimarka’da saatlik taban ücretler çoğu sektörde 13–15 Euro (636–734 TL) civarında. Avusturya’da aylık alt sınır genellikle 1500–1700 Euro, Finlandiya’da saatlik ücretler 10–12 Euro seviyesinde. İtalya’da ise sektörel sözleşmelerle belirlenen en düşük aylık ücretler 1000–1200 Euro arasında değişiyor.

Türkiye’deki asgari ücret Avrupa ortalamasının çok altında kalırken, özellikle toplu pazarlık sistemi uygulayan ülkelerde işçi hakları ve gelir düzeyi ciddi şekilde korunuyor. Bu tablo, hem çalışanların alım gücünü hem de ekonomik eşitsizliği doğrudan etkiliyor.