Organ nakillerinde sıkça karşılaşılan kan grubu uyumsuzluğu sorunu artık tarih oluyor.
Kanadalı ve Çinli bilim insanlarının on yılı aşkın bir süredir beraber yürüttükleri çalışmalar sonucunda “evrensel böbrek üretmeyi başardı.” Evrensel böbrek ise kan grubu fark etmeksizin herhangi bir hastaya nakledilebiliyor.
Normal şartlarda böbrek nakillerinde donör ve alıcının kan gruplarının uyumlu olması gerekiyor bu durum 0 kan grubuna sahip hastalar için hastalar için uzun bekleme sürelerine yol açıyor. Kimi zaman kan grupları uyumla olsa dahi organ vücuda uyum sağlayamayabiliyor. Araştırma ekibi, bu sorunu çözmek amacıyla A grubu bir böbreği “0" grubu böbreğe dönüştürmeyi” başardı.
Böbrekten kan grubunu belirleyen şeker moleküllerini (antijenleri) temizlemek için özel enzimler kullanıldı.
“MOLEKÜLER MAKASLARLA” BAĞIŞIKLIK DİRENCİNE KARŞI ÇÖZÜM
Araştırmanın başyazarı, Kanada’daki British Columbia Üniversitesi’nden Biyokimyager Stephen Withers, çalışmanın temel yöntemini şu sözlerle anlattı:
“Bu enzimleri moleküler makas gibi kullanıyoruz. Kan grubu antijenlerini temizlediğimizde, bağışıklık sistemi organı artık yabancı olarak görmüyor.”
İNSAN MODELİ ÜZERİNDE DENENDİ
Ekip, evrensel böbrek adını verdikleri antijenlerinden ayrılmış böbreği beyin ölümü gerçekleşmiş bir insanda kısa süreli olarak test etti. Böbrek birkaç gün boyunca işlevini sürdürüp idrar üretmeye devam etti, ancak üçüncü gün dolaşımda yeniden A tipi moleküller görülmeye başladı. Buna karşın, bağışıklık sisteminin tepkisi beklenenden daha hafif oldu.
Withers, bu durumu şöyle değerlendirdi:
“Bu tepki beklenenden çok daha zayıftı. Vücut, böbreği tolere etmeye çalışıyordu. Bu, uzun vadede umut verici bir sinyal.”
BİNLERCE HASTAYA UMUT OLDU
Araştırmacılara göre bu yeni yöntem geliştirilip klinik olarak uygulanabilir hale gelirse, kan grubu uyumsuzluğu nedeniyle organ bekleyen binlerce hastanın hayatı kurtarılabilir. Uzmanlar, bu gelişmenin sadece böbrek değil, karaciğer ve kalp gibi diğer organların naklinde de kullanılabilecek yeni kapılar açabileceğini belirtiyor.