Avrupa Komisyonu, Ukrayna’ya Rusya’nın dondurulmuş varlıklarına dayalı bir krediyle fon sağlama planlarını ilerletmeye hazırlanıyor. Ancak varlıkların çoğuna ev sahipliği yapan Belçika'nın dile getirdiği endişelere taviz vererek, AB yönetimi ortak borçlanmaya dayalı bir AB kredisi de önerdi.

VON DER LEYEN: UKRAYNA GÜÇLENECEK

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, iki önerinin "Ukrayna'nın kendini savunma ve barış görüşmelerini güçlü bir konumda ilerletme araçlarına sahip olmasını sağlayacağını" söyledi.

Ukrayna'nın yaklaşan finansman sıkıntısı ve ABD-Rusya barış görüşmelerinin son turunun çok az ilerleme kaydettiği göz önüne alındığında, AB liderlerinden bu ayın sonunda seçenekler hakkında karar vermeleri istenecek.

ABD-RUSYA GÖRÜŞMELERİ VE UKRAYNA

Kremlin’den bir yetkili, Vladimir Putin ile Donald Trump’ın temsilcileri Steve Witkoff ve Jared Kushner arasındaki görüşmelerin olumlu geçtiğini belirtti. Ancak Putin’in maksimalist hedeflerinden taviz vermeye hazır olduğuna dair çok az işaret olduğu ifade edildi.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha, Putin’i "dünyanın zamanını boşa harcamayı bırakmaya" çağırdı. Estonya Dışişleri Bakanı Margus Tsahkna ise Kremlin’in barışla ilgilenmediğinin açık olduğunu söyledi.

AB’NİN FİNANSMAN PLANI

Von der Leyen, Kiev’in önümüzdeki iki yıldaki finansman ihtiyacının üçte ikisini karşılayacağını tahmin ettiği 90 milyar avroluk bir planın taslağını tanıttı. Geri kalan kısmın ise uluslararası ortaklar tarafından karşılanması öngörülüyor.

Yardım, ortak AB borçlanması veya Rusya'nın Avrupa’daki dondurulmuş varlıklarına dayalı bir krediyle finanse edilecek.

TAZMİNAT KREDİSİ KONUSUNDA TARTIŞMALAR

Ekim ayında AB liderleri, Rus varlıklarını kullanarak Ukrayna’ya önerilen "tazminat kredisi" konusunda anlaşamamıştı. Ancak Kiev’in parasının bahardan itibaren tükenmesi beklenince konu aciliyet kazandı.

AB yetkilileri, Ukrayna’nın 2026 ve 2027’de savunmasını sürdürebilmesi için 136 milyar euroya ihtiyaç duyacağını belirtiyor.

DONDURULMUŞ RUS VARLIKLARI VE HUKUKİ RİSKLER

Rusya’nın Batı’daki yaklaşık 290 milyar euroluk egemen serveti dondurulmuş durumda. Bu fonların yaklaşık 183 milyar euroluk bölümü Belçika’da Euroclear tarafından tutuluyor.

Bu varlıkların kullanılması uluslararası hukuk açısından riskli olabileceği için tartışmalar devam ediyor.

BELÇİKA’NIN ENDİŞELERİ

Belçika Başbakanı Bart De Wever, Rus birey ve şirketlerin Euroclear’a dava açması halinde Belçika’nın milyarlarca euroluk bir yükle karşılaşabileceğini söylüyor. Belçika, tazminat kredisini “en kötü seçenek” olarak nitelendiriyor.

AB’DE OLASI KARAR SÜRECİ

Almanya, İskandinav ülkeleri ve Orta Avrupa devletleri planı desteklerken, AB ülkeleri Belçika’yı izole etmek istemiyor. AB Komisyonu, üye devletlere güçlü güvenceler sağlandığını belirtiyor.

Bu güvenceler arasında olası mali kayıpların AB tarafından karşılanması ve varlıkların yanlışlıkla çözülmesini önleyecek yasal düzenlemeler bulunuyor.

MEDVEDEV’DEN SERT UYARI

Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev, AB’nin planını "delilik" olarak nitelendirerek, Rus varlıklarına dokunulması halinde bunun "casus belli" yani savaş nedeni sayılabileceğini iddia etti.

DONDURULMUŞ RUS VARLIKLARI VE KREDİ PLANI

AB ülkeleri yaklaşık 200 milyar dolarlık Rus varlığını dondurdu. Plan kapsamında, Ukrayna’ya 140 milyar euroluk kredi verilmesi ve bu kredinin sadece Rusya savaş tazminatı öderse geri ödenmesi öngörülüyor.

Belçika, risklerin paylaşılması ve hukuki zeminin netleştirilmesinde ısrar ediyor.

Avrupa Merkez Bankası ise planın euroya olan güveni zedeleyebileceği konusunda uyarıyor.

Konu, 18 Aralık’ta Brüksel’de yapılacak AB Liderler Zirvesi’nde ele alınacak.